Bugdaygiller familyasinda yer alan, taneleri de ayni adi tasiyan otsu bitkilerdir. Tahil ürünü olarak yulaflar iki ana gruba ayrilir: Bunlar, anayurdu Bati Akdeniz bölgesi olan Aristulatae ve anayurdu Mogolistan olan Denticulatae gruplaridir. Yulaf türleri, bir ya da çokyillik bitkilerdir. Bugday ve arpadan sonra baslanmasina karsin, insanlar tarafindan en az 2000 yildir yetistirilen kültür yulaflari ikinci gruba girer. Kültür yulaflarinin en yaygini beyaz yulaftir (A. sativa). Tüm yulaf türleri oldukça derine kök atar. Gövdeleri bogumludur. Bu bogumlardan ince serit halinde yapraklari çikar. Çiçekleri gevsek salkimlar halinde açar. 2-11 çiçekten olusan salkimlarinda 1-3 tane çiçek, tohuma dönüsür. Bu tohumlarindan yetistirilen yulaf günümüzde daha çok hayvan yemi olarak üretilmekte, besin degeri diger tahil ürünlerine göre daha az oldugu için üretimi giderek gerilemektedir. Ülkemizde yulaf üretimi iklim kosullari uygun olan ve kislari ilikça geçen Marmara, Ege ve Akdeniz bölgesinde yapilmaktadir.
Beyaz yulafin tohumlari % 50 oraninda nisasta (karbonhidrat), % 13 protein, % 7,5 yag ile kalsiyum, demir, B1 vitamini ve nikotinik asiti içerir. Bitkinin samani silisit asit yönünden zengindir. Ayrica kalsiyum ve musin tasir. Yulafin taneleri, yesil sapi ve samani hayvan yemi olarak tüketilir. Bisküvi, puding ve yulaf ezmesi olarak insanlar tarafindan yenir.
Tibbi Etkileri ve Kullanimi
Bilimsel adi Avena sativa olan beyaz yulafin tibbi etkileri ve bu etkilerden yararlanma yöntemleri asagida siralanmistir.
• Bedensel ve ruhsal yorgunluklari giderir. Bedeni rahatlatir.
• Depresyona eslik eden bitkinlik ve bedenin genel güçsüzlük haline karsi en iyi sifayi olusturur.
• Stres altinda zayiflayan sinir sistemini destekler ve güçlendirir.
• Kan sekerini düsürür.
• Diger sinirsel rahatsizliklarda da rahatlatici ve uyarici olarak bedeni takviye eder.
Bu etkileri saglamak üzere, ürün zamani toplanmis kuru yulaf taneleri su veya sütle kaynatilip yulaf lapasi yapilarak ya da taneleri ezilip yulaf ezmesi seklinde içine bal, seker ya da meyve katilarak yenir.
• Günümüzün en büyük saglik sorunlarindan biri olan yüksek kolestrolü düsürür.
Bu etkiyi saglamak için de, piyasada satilan yulaf kepegi alinir. Meyve, tarçin, seker ya da batta tat ve çesni katilarak yenir.
• Yulaf samani, içerdigi silisit asit nedeniyle derideki rahatsizliklara iyi gelir. Bu etkisini saglamak için de, iyi kiyilmis yarim kilo yulaf samani alinip 2 litre suda yarim saat süreyle iyice kaynatilir. Süzülüp samani ayrilan sivi, küvete doldurulan banyo suyuna eklenir ve banyo yapilir.