Diğer Adları:
Burç, Çekeni, Göbelek, Gökçe
Ökseotugiller familyasindan, kimi agaçlar üzerinde asalak olarak yasayan, 100'ü askin türü bulunan ufak çali halindeki bitkilerin genel adi Ökseotu'dur. Burada açiklamasi yapilacak olan Adi ökseotu (V. albüm) türü, Avrupa ve Akdeniz ülkeleri ile Türkiye'de pek çok agaç türünün (çam, göknar, sögüt, kavak, mese, ihlamur ve bazi meyve agaçlari) dallari üzerinde gelisir. 30-100 cm. boylanabilen, kisin yaprakçiklarini dökmeyen, sarimsi renkte çiçekler açan bitkilerdir. Burusuk yüzeyli, sarimsi renkli, kokusuz ve tatsiz meyveleri 1 cm. kadar çapinda, küre biçiminde ve tek tohumlu olur. özellikle ardiç kuslari bu meyveleri sever ve konduklari agaç dallarina diskilariyla ökseotu tohumlarini birakip bitkinin çogalmasini saglarlar.
Adi ökseotunun yaprakçiklari tanen, urson, inosit, viskotoksin, sapotoksin ve glikozit adi verilen maddeleri içerir. Bitkinin meyvelerinin etli bölümünde visin adli yapiskan madde bulunur. Bununla kuslari tutmak üzere ökse hazirlanir.
Tibbi Etkileri ve Kullanimi
Ökseotunun yaprakçik ve genç sürgünlerinin tibbi etkileri söyle siralanabilir:
• Sinirleri yatistirici, sinirsel spazmlari gidericidir.
• Yüksek tansiyonu düsürür. Yüksek tansiyon nedeniyle olusan bas agrilarini geçirir.
• Damar çeperlerindeki kireçlenmeyi azaltir. Damar sertligine karsi yararlidir.
• Sinirsel tasikardilerde çarpintiyi hafifleticidir.
• Metabolizmayi düzene sokar.
• Son zamanlarda yapilan bazi kanser arastirmalarinda ökseotunun tümör olusumunu engelledigi saptanmistir.
Bütün bu etkilerini saglamak üzere, ökseotunun yaprakçik ve taze sürgünleri ilkbaharda toplanir, gölgelik, havadar yerde kurutulur. 1-2 tatli kasigi kurumus yaprakçik ve genç sürgün üzerine bir bardak kaynar su dökülüp 10-15 dakika süreyle demlendirerek hazirlanan infüzyon, günde üç kez içilir.
UYARI
• Hazirlanan bu infüzyona ökseotu meyveleri konulmamalidir.