Koyungözü Bitkisinin Faydaları, Bitkisel Tedavide Kullanılması

Bitki Adı: Koyungözü

Latincesi: Tanacetum parthenium (Bellis perennis)

Diğer Adları: Çayırpapatyası, Koyun çiçeği

Detaylı Açıklama:

Bilesikgiller familyasindandir. Anayurdu bilinmeyen, ancak yurdumuzda Marmara, Ege ve Karadeniz bölgelerindeki çayirlarda, bahçe, tarla ve yol kenarlarinda yabani olarak yetisen çokyillik dayanikli otsu bitkidir. 60 cm'e kadar boylanabilir. Yuvarlak kesitli gövdesi hafif tüylü, açik yesil renkli ve dallara ayrilan yapidadir. Hos kokulu yapraklan derin girintili, yesil, kimi zaman da sari-yesil renkli olur. Yaz ortalarinda küçük ve gevsek salkimlar halinde uzun saplarin ucunda açan çiçekleri bazi papatya türlerininkine benzer. Çiçegin ortasi, Matricaria türü papatyalarinki gibi basiktir. Dista beyaz dilsi ve ortada sari renkli tüpsü çiçekleri yer alir. Olgunlasan çiçekleri açik kahverengi, minik, dar ve yassi tohumlarini olusturur. Günesli yerleri, kuru ve süzek topraklari seven koyungözü, döktügü tohumlarla çogalir.

Koyungözü bitkisi uçucu yaglarla partenolit gibi bazi esterleri içerir. Anadolu'da kimi yerlerde körpe yapraklan sebze olarak yenilir. Kimi yerlerde de acimsi tadi nedeniyle bitkinin yapraklari bazi yiyeceklere çesni vermesi için katilir. Gene bu yapraklar, güveleri kaçirmasi için koku torbalarina konulur.

Tibbi Etkileri ve Kullanimi
Bas agrisini kesici etkisi Antik çaglarda da bilinip bu amaçla kullanilan bitkinin, tibbi etkileri ve onlardan yararlanma yöntemleri söyle siralanabilir:

• Koyungözü bitkisinin bas agrisi ve migreni kesme etkileri son zamanlarda yeniden kesfedilmis gibidir.
• Kaslardaki spazmi çözücüdür. Belki de bu nedenle bas agrisi ve migrene karsi yararli etkileri bulunmaktadir.
• Bas dönmesi ve kulak çinlamalarinda diger ilaçlarla birlikte alindiginda onlarin etkilerini artirarak yararli olur.
• Hafif yatistirici etkisi vardir.
• Bedeni güçlendirici toniktir.
• Yangili artride karsi etkili olur.
• Agrili aybasi dönemlerinde agrilari hafifletir. Aybasi gecikmelerini önler.

Bu etkilerinden yararlanmak üzere, ilkbahar ve yaz mevsimi boyunca, daha iyisi bitki çiçek açmadan önce körpe yapraklan toplanir. Taze ya da dondurulmus (çözüldükten sonra) 3-5 yapragi, ekmegin arasina konulup yenilerek kullanilir. Bu sekilde, o anki bas agrilari ve migrene iyi gelen koyungözünün, migrenin kalici tedavisi için alimina 3-6 aylik sürelerle devam edilmelidir. Bas agrisi ve migrenin o anda geçistirilmesi ve diger etkilerinden yararlanilmasi için, bitkinin körpe yapraklarindan 3-5 tane alinip kaynar suda 10-15 dakika demlendirilerek elde edilen infüzyonu, çay gibi içilebilir.

UYARI
• Bitki, agzi duyarli kisilerde agiz ülserlerine neden olabilir.
• Gebe kadinlar koyungözü bitkisini almamalidir.