Baklagiller familyasindandir. Benzer türleri Amerika kökenli olmasina karsin, Keçi sedefotu Güney Avrupa'da ve ülkemizin çesitli yerlerinde yaygin biçimde yetismektedir. 50-100 cm. kadar boylanabilen, çokyillik dayanikli otsu bitkidir. Gövde üzerinde karsilikli dizili koyu yesil yapraklari, haziran-agustos aylarinda bol çiçekli salkimlar olusturarak açan, açik mor ya da ender olarak beyaz çiçekleri vardir. Bu çiçekler, içinde pek çok tohumu tasiyan esmer kirmizimtirak renkte kuru meyveler verir. Günesli yerleri ve suyu iyi akintili (süzek) topraklari seven keçi sedefotu bitkisi, döktügü tohumlariyla çogalir.
Keçi sedefotunun topraküstü kesimlerinde saponinler, flavon glikozitler, aci maddeler, tanen ve galeghin adi verilen bir alkaloit bulunur.
Tibbi Etkileri ve Kullanimi
Bitkinin bedene yararli tibbi etkileri ve bunlardan faydalanma yöntemleri söyle özetlenebilir:
• Emzikli annelerde süt gelisini artiran etkisi vardir. Bu etki o denli güçlüdür ki, bazi durumlarda sütün % 50 oraninda artisi saglanabilir.
• Küçük dozlarda alinirsa kandaki seker düzeyini düsürür. Bu nedenle sekerli diyabeti (diabetes mellitus) olanlar keçi sedefotunu olabilirler. Ancak bu tedavi, insülin tedavisinin yerine geçmemeli ve tibbi gözetim altinda yapilmalidir.
• Bitkinin, memeleri gelistirme etkisi de vardir.
• Idrar söktürücüdür.
• Terleticidir.
Bu etkileri saglamak için keçi sedefotu bitkisinin sap, yaprak ve çiçekleri, bitkinin çiçek açtigi yaz aylarinda toplanir. Gölgelik yerde özenle kurutulur. Kurutulmus bitki karisimindan 1 tatli kasigi alinip 1 bardak kaynar suyun içine konur ve 10-15 dakika süreyle demlendirilerek elde edilen infüzyondan, günde iki kez birer bardak içilir.
UYARI
• Keçi sedefotu galeghin adli maddeyi içerdiginden, yüksek dozlarda alinirsa, sinir merkezlerini felce ugratabilir. Bu nedenle yukarida verilen doz kesinlikle asilmamalidir.